En-en of of-of

Verrechtsing, verlinksing, wij-zij, extremisme, gepolariseerde discussies, de kranten staan er vol van. Het zijn allemaal voorbeelden van of-of in plaats van en-en. Zelfs als ik er zoals nu over schrijf, ontstaat een beeld van of-of; het is en-en of of-of. Ware en-en ontstaat als of-of er mag zijn. En eigenlijk geldt dit voor alle inhoudelijke onderwerpen die in de wereld van of-of verzeild raken. Het probleem van of-of denken is de identificatie van de denker met zijn/haar inhoud. Daar bedoel ik mee dat er voor de degene die het denkt, iets van hem of haar ‘op het spel staat’. Hij of zij wordt emotioneel geraakt als de uitkomst van het debat eindigt op de andere pool. Aan alles zit immers twee kanten of twee polen.

Op het spel staan?

In de woorden ‘op het spel staan’ zit tegelijkertijd de oplossing en het probleem ineen. Het probleem schuilt in de figuurlijke betekenis die we verlenen aan deze woorden. Zoals ook ik hierboven aangeef, suggereert ‘op het spel staan’ dat iets heel belangrijk is. En als iets heel belangrijk is lopen we het gevaar ons in het spel te verliezen. De oplossing zit in de letterlijke betekenis. Als we erin slagen aan het spel mee te doen en tegelijkertijd inzien dat het maar een spel is, verliezen we ons er niet in. We doen als het ware mee én zijn tegelijkertijd toeschouwer.

Meedoen en toeschouwen

Om als toeschouwer mee te doen vraagt dit van de persoon toeschouwer te zijn van zijn/haar eigen emoties. Emoties die worden opgeroepen door het bestaan van het niet eigen standpunt bij de ander. Als het standpunt van de ander ook waar is dan…..voelt dat onzeker, onveilig, niet geaccepteerd of niet erkend. Denk aan recente discussies over vaccineren of niet, over vluchtelingen opnemen of niet, Zwarte Piet of niet, et cetera. Als je je verliest in je standpunt, verlies je ook de verbinding met de ander. Zonder verbinding geen samen-leving.

Zonder wrijving geen glans

We kunnen alleen tot wijze en gewogen besluiten komen als beide polen er mogen zijn, in ons zelf. Dit kunnen we, paradoxaal genoeg, alleen bereiken door gepolariseerde discussies. Deze kunnen ons er namelijk van bewust maken dat polariteit bestaat tussen jou en de ander en daarmee dus ook in jezelf. Het omgaan leren gaan met de gevoelens in jezelf die de andere pool oproept, is wat ik in mijn vorige blog ‘Zin geeft resultaat in organisaties! Verbind buiten met binnen’ de innerlijke reis noem. Je kunt leren omgaan met de andere pool door deze geheel in te nemen, er alles over te lezen en er echt nieuwsgierig naar te zijn. Behalve dat er iets op het spel staat, ga je dan ook ervaren dat het leven een spel is. Een spel dat je tot een steeds vrijere speler maakt.

 

Share This