Zacht én hard
‘Zelfsturing ontstaat als gevolg van een zich herhalende ervaring van jezelf mogen zijn in de groep’. Dit betoogde ik in mijn laatste blog over Autonomie en Zelfsturing. Jezelf mogen zijn ervaar je doordat je zaken die je echt belangrijk vindt, kunt bespreken in het team zonder verlies van ervaren positie of van ervaren veiligheid.
Tegelijkertijd wordt er ook iets verlangd van een team, namelijk te komen tot prestaties. Zonder goede prestaties kan het voortbestaan van bijvoorbeeld het werk onder druk komen te staan. Een leidinggevende/organisatie van een team heeft dan ook de taak om het team onder spanning te zetten. Dit kan door bijvoorbeeld sterk te sturen op het resultaat dat verwacht wordt van de klant / organisatie.
Creatieve spanning. Kwestie van de juiste balans
Teveel accent op veiligheid en vertrouwen leidt tot een goede energie in het team zonder focus. Teveel nadruk voor resultaat leidt tot veel goede plannen zonder commitment. Ja zeggen en vaak nee doen. Immers je committeren doe je vanuit je gevoel. Om daarmee in contact te staan is veiligheid en vertrouwen nodig. De tweede onbalans komt overigens vaker voor dan de eerste.
De goede balans tussen spanning en veiligheid/vertrouwen geeft ‘creatieve spanning’. Bij creatieve spanning voelen mensen de noodzaak om iets te veranderen maar klappen tegelijkertijd niet dicht. Ze voelen de druk maar ook de vrijheid om echt te zeggen wat ze vinden en voelen. Door creatieve spanning krijg je eerlijke en goede gesprekken over bijvoorbeeld werkwijze of over houding en gedrag die het resultaat beïnvloeden. Ook vormt creatieve spanning de basis om te komen tot persoonlijke doelen die het resultaat gaan verbeteren.
Balans mens-zijn en rol
Voor teams met leidinggevenden begint die creatieve spanning in de leidinggevende. Deze zal, om creatieve spanning te bewerkstelligen in het team, balans moeten vinden tussen zijn/haar menselijke inbreng en zijn/haar rol. Vanuit de rol stelt ze, samen met het team, goede prestatie-indicatoren op. Ook bespreekt ze regelmatig met het team hoe deze scoort op de indicatoren. Tot slot faciliteert ze het team in het opstellen van o.a. persoonlijke doelen om te komen tot verbetering. Vanuit het mens-zijn zal de leidinggevende voorop moeten lopen in haar zelfonderzoek, reflectie en bewustwording, zie blog Leidinggevende mens en zelfsturende teams. Hij/zij wordt en is daarmee de belichaming van een veilige en kwetsbare cultuur.
Gratis Boek